Tarladan tezgaha isot serüveni
Şanlıurfa’da ilkbahar mevsiminde ekilen, bakım ve sulamanın ardından Ağustos ayının ortalarında hasat edilmeye başlanan biberler, kamyonlarla kadın işçilere getiriliyor. Biberler, daha çok kadınlar tarafından ev veya bahçelerde yıkandıktan sonra sap ve çöplerinden ayrılıyor. Kavurucu sıcağa biber acılığı da eklenince çalışanları bir hayli yoran işlemde, biberler elle parçalanıp makineden geçirilerek naylonların üzerinde bir süre bekletiliyor. Gün içinde yönü değiştirilerek güneşte tamamen kuruması sağlanan biberler, rengi koyulaştıktan sonra makinelerde çekiliyor. Uzun ve zahmetli işlemler sonrası tezgahlara ve sofralara ulaşan ünlü Urfa baharatı isot, Türkiye’nin yanı sıra dünyanın birçok ülkesine de kargo ile gönderiliyor. İsot üretimi yapan işletme sahipleri korona virüs nedeniyle satışlarında yüzde 50’ye yakın bir düşüş yaşandığını belirterek, geçen yıllara nazaran üretimin de düştüğünü aktardı. Kentte Haliliye ilçesine bağlı Sırrın Mahallesi’nde serimi yapılan renkli isot görüntüleri havadan görüntülendi.
Uzun ve zahmetli bir yolla çeşitli işlemlerden geçerek tarladan sofraya gelen biberin hikayesini anlatan üretici Mustafa Işıkay, “Tarladan toplanan biberler bizim gibi esnafa getirilir yada pazara satılmak üzere götürülür. Bize gelen biberler burada çalışan bayan kardeşlerimize dağıtılır. Dağıtım yapıldıktan sonra bayanlar biberden sapını ayırma işlemini yapar. Daha sonra leğenlerle makinelere taşınır. Erkek işçiler de onun çekim işlerini yaparlar. Çekim işleri yapıldıktan sonra 2-3 gün boyunca karışımını yaparız. Kuruduktan sonra o biberler tekrardan fabrikaya gönderilir. Fabrikada da hafif bir su ile nemlendirilir. Daha sonra dinlendirilir. Daha sonra naylonlara konulur ki renkli olsun. Oda kişilerin isteğine göre olur. Mor isterlerse farklı zamanda bekletilir, siyah isterlerse daha uzun süre bekletilir. Daha sonra biraz kurutulur, sonra kırma işlemi yapılır. Bazıları kırma işlemini elle yapar, bazıları da makine ile yapar. Daha sonra yağlama işlemi yapılır. Makinelerle çekildikten sonra biber artık baharat olarak sofralara ulaşır. Pul biber satışları bu yıl 2,5 ile 3 lira arasında satılıyor. Geçen yıl 3 buçuğa kadar zirve yapmıştı. Bu yıl korona virüsten dolayı fiyatlar düştü. Yüzde 60 ile 70 arasında satışlarımız durdu. Çünkü memlekete turist gelmiyor, kimlere satacağız. Bu yüzden mallarımız çoğu ellerimizde kaldı. Temennimiz biran önce insanların bu hastalıktan kurtulmasıdır” dedi.
Biber sapını, biberden ayırmak için çalışan kadın işçiler zaman zaman biberin acılığı nedeniyle ağladıklarını dile getirerek, aile bütçelerine katkı sağlamak için çalışmak zorunda olduklarını söyledi.
Ahmet Kolsuz – Bekir Şeyhanlı
