Covid-19 eczacıları da vurdu
Tüm dünyayı etkisi altına alan korona virüs (Covid-19) pandemisi, eczaneleri de olumsuz etkiledi. Covid-19’un Türkiye’deki başlangıç döneminde sürecin hızlı geliştiğine işaret eden Antalya Eczacı Odası Başkanı Mehmet Ertekin, hazırlıksız yakalanmalarına rağmen eczane içerisinde alınan tedbirlerle büyük bir yol kat ettiklerini söyledi. Salgınla birlikte hastane ve sağlık ocaklarından hizmet alamayan vatandaşların mevcut raporlarının geçerli sayılmasıyla birlikte sürekli kullandıkları ilaçları almak için eczanelerde yoğunluk oluşturduklarını anımsatan Ertekin, bu durumu aldıkları önlemlerle aştıklarını ifade etti. Ertekin, süreçle birlikte hastanelerdeki polikliniklerin kapatılması, çeşitli hastalıkları bulunan vatandaşların tedirginliği ve turizmin durması nedeniyle bu durumdan olumsuz etkilendiklerini belirterek, çoğu ilacın eczane stoklarında beklediğini ve eczacıların zor durumda olduğunu söyledi.
“Günübirlik ilaçlarımız halen stoklarımızda bekliyor”
Salgının Türkiye’de çıkmasıyla birlikte eczanelerde oluşan yoğunluğu hizmet yoğunluğu olarak tanımlayan ve bu yoğunluktan herhangi bir maddi kazanç elde edilemediğini anlatan Ertekin, “Raporlu hastalarımızın biz reçetelerini düzenlemiş olduk, raporsuz dediğimiz günübirlik tedavi ortadan kalktı. Ne hastanelerde ne de eczanelerde böyle bir tedavi formatı kalmadı. Böyle olunca bizim rafımız raporlu hastalarımız, günü birlik hastalarımızda kullandığımız ilaçlarımız ikiye bölündü. Günübirlikteki ilaçlarımız halen stoklarımızda bekliyor ve bunların üzerlerinde bir son kullanma tarihi var. Bu değişmiyor, uzamıyor, kısalmıyor. Üzerinde bir tarih var ve o tarihe uygun satışımız olmak zorunda ama reçete üremiyor. Özel veya tüzel muayenelerde de blok olması, tedavilerin kısıtlanması sonucu çok ciddi bir şekilde raftaki bu ürünlerimiz bekliyor. Yeni stok alamadık, eski stokumuzu da gönderemedik. Bu süreçte acildeki sayılar düşürüldü, poliklinikler tamamen kapatıldı. Pandemi hastanesi ilan edilenlerde hiçbir şey bırakılmadı. Bu tip önlemler, sahada eczaneler açısından kötü bir dönüş sağladı” dedi.
“Hasta başı ağrıyorsa evde oturup çekmeyi tercih etti”
Vatandaşların basit rahatsızlıklar için ilaç almak üzere eczaneye gelmediğini aktaran Ertekin, sözlerine şöyle devam etti:
“Hasta başı ağrıyorsa bile evde oturup çekmeyi tercih etti. Basit bir mide ağrısı varsa, daha önceki kullandığı ilacı almak için uğraşmadı. Bu süreçte sokağa çıkma yasağı, evde kalınması gibi önlemler alındı. Bu süreç ilaç stokumuzu dengesiz bir şekilde vurdu. Şu an normalde rutininde miadı yaklaşan ilaçlarımız oluyordu, üzerine bir de miadı dolacak ürünler grubumuz geliyor. Biz bu kışa ölü stoklarımızla girmek zorunda kalacağız ve maddi sıkıntılarını da üstlenmek zorunda kalacağız. Sanayi ve üretici bu konuda herhangi bir geri dönüş politikası uygulamıyor. Hastasına satsın, satmasın son kullanıcı olarak eczane biliniyor. İmhasında da yönetmelik gereği ücreti biz çekiyoruz. Eczacı bu ekonomik zorluk dönemin de bir de bunlarla uğraşacak. Bunları çeşitli mercilere anlatıyoruz, umarım bizler için doğru yol alınıp doğru cevaplar verilir.”
“Son kullanma tarihleriyle savaşıyorlar”
Reçete dışı satılan ürünlerin hasılatlara yüzde 30 katkıda bulunduğuna işaret eden Ertekin, pandemiden dolayı duran turizmin de kendilerini etkilediğini aktardı. Ertekin, “Turizmin etkili olduğu yerlerde çok daha fazla oranlara çıkabiliyor. Vitamin ve mineral gurupları, eklem sağlığı, kozmetik ürünler, biberon, emzik, mamalar, güneş ürünleri gibi sık kullanılan birçok ürünümüz şu an rafta sanki bir kış sezonuymuş gibi bekliyor. Bu ürünler son kullanma tarihleriyle savaşıyorlar. Şu anda raftalar. Tahminim stok zararlarımız yüzde 20’leri bulur. Zaten karımız bunun altında kalıyor. Bu seneyi eczacılarımız maalesef zararla kapatacak. Biz depolarımıza olan borçlarımızı ödesek kafi. Bu süreçte hem hasılatlarımız düştü, hem geri dönüşleri düştü, hem de stoklardaki hasarlarımız yükseldi. Buna keza giderlerimiz değişmedi” ifadelerine yer verdi.
Suat Metin – Burak Yalman